به گزارش حاشیه ورزش، یکی از چالشهای چند سال اخیر فوتبال ایران افزایش عجیب و غریب دستمزد بازیکنان و مربیان اعم از داخلی و خارجی و مهمترین مسئله در این رابطه منبع پرداخت این مبالغ هنگفت است؛ جایی که مدیران باشگاههای دولتی بی قید و شرط دست به جیب میشوند و از بیت المال به گونهای خرج میکنند که گویا هیچ تکلیف عرفی و شرعی در قبال آن ندارند.
ارزش حقیقی یک بازیکن در فوتبال ایران سالهای متمادی است که به دست فراموشی سپرده شده است و هر فصل شاهد تکانههای عجیب پرداختی به فوتبالیستهایی هستیم که عموم کارشناسان، پیشکسوتان و مربیان حوزه فوتبال معتقدند رقم دریافتی آنها، بسیار بیشتر از آن میزانی است که باید!
به طور حتم هزینهکرد سرسام آور از سوی باشگاههای خصوصی مسئلهای نیست که بتوان به آن خرده گرفت و مالک یک باشگاه خصوصی هر طور که مایل است میتواند منابع مالی خود را هزینه کند و حتی اگر علاقمند باشد میتواند به یک بازیکن چندین برابر ارزش واقعیاش پرداخت کند، میتواند خودرو پاداش دهد، میتواند دلار هدیه کند، از این اختیار برخوردار است که سکه طلا ببخشد و… اما مسئله اساسی در فوتبال ایران به هزینه کرد باشگاههای دولتی مربوط میشود، جایی که ریال به ریال این ارقام از بیت المال بوده و مشخص نیست با چه استدلالی برخی مدیران که طول عمر فعالیت آن ها در یک باشگاه به چند ماه هم نمیرسد اینگونه آتش به اموال مردم میزنند و پولهایی را که نه ارث پدرشان است و نه بابت آن زحمتی کشیدهاند، اینگونه به تاراج میدهند!
فرهاد مجیدی به عنوان یک سرمربی در لیگ برتر فوتبال ایران اذعان میکند که رقم قرارداد بازیکنان باور کردنی نیست و اگر با چشم خود نمیدید، باور نمیکرد. وی همچنین به صراحت میگوید با کمک چند هوادار بیادعا تلاش کردیم تا سه بازیکن باکیفیت و مطرح داخلی را به تیم اضافه کنیم؛ یک فوروارد، یک وینگر و یک هافبک دفاعی که هر سه بازیکن با مبالغی بیش از ۱۲ تا ۱۳ میلیارد تومان به تیم صنعتی و تیم رقیب پیوستند! در عین حال سعید آذری، مدیرعامل پیشین باشگاه فولاد خوزستان میگوید در این فصل ارقام ۱۲، ۱۸ و ۲۰ میلیاردی برای امضای قرارداد میشنوم.
از همه این ها که بگذریم در این بین اظهارات طلبکارانه سروش رفیعی، بازیکن تیم فوتبال سپاهان نشان میدهد که درخواست و پیگیری مسئلهای تحت عنوان جلوگیری از ولخرجی در فوتبال دولتی ایران و ممانعت از پرداختهای بی حساب و کتاب از محل بیت المال به بازیکنان و مربیان، تا چه حد به این دست از بازیکنان فشار وارد کرده است!
رفیعی در گفتوگویی که اخیرا انجام داده میگوید، «یک بازیکنی که قرادادش ۴ میلیارد است ۲۰ درصدش را از دست میدهد، ۴ میلیارد تومان را نبنید! ببینید چطوری این پول را میگیرد؟ چکار میتواند بکند؟ تک تک باشگاههای ایرانی را بروید و ببینید، فکر میکنید نمایندگی ایران خودرو است! انقدر که ۲۰۶ و ۲۰۷ آنجا وجود دارد! فوتبالیستها بدبخت شدهاند!
فوتبالیستها در تمام دنیا بهترین زندگیها را دارند و باید هم داشته باشند چون فوتبال یک ورزش محبوب و درآمدزاست! اما در ایران روز به روز زندگی فوتبالیست ها بدتر می شود! خانه ای که سال گذشته در اصفهان ۵ میلیون تومان اجاره شده الان ۱۲ میلیون تومان شده است! ۵ میلیون مگر پول کمی است؟ خب سازمان بازرسی حواسش به این مسائل هم باشد! مقداری فشار و بار را از روی فوتبالیست ها سبک کنید و انقدر سخت نگیرید به ما! مگر ما چند سال می توانیم بازی کنیم و پول بگیریم؟ من می دانم این اعداد عدد کمی نیست و می دانم که مردم ما تحت فشار هستند و مشکلات زیاد است، اما شما اصلا نمی توانید این بحث را قاطی کنید با اینکه چرا فوتبالیست ها انقدر پول می گیرند.»
در مورد اظهارات رفیعی چند نکته بسیار مهم وجود دارد که در ادامه به آن اشاره کرده ایم، هرچند که مخاطب ما نه سروش رفیعی ها و نه بازیکنانی است که طی چند سال اخیر دستمزدهای هنگفت و پنهانی از فوتبال ایران به جیب زده اند، بلکه مدیریت کلان فوتبال کشوری است که هیچ ساز و کار اجرایی در رابطه با انعقاد قرارداد و دستمزد بازیکنان و عوامل اجرایی باشگاه های دولتی در آن تعریف نشده است:
– آیا قراداد بازیکنان در فوتبال ایران ۴ میلیارد تومان است؟ همین فصل گذشته بود که به دلیل اجرای قانون ممنوعیت جذب بازیکنان و مربیان خارجی در فوتبال ایران شاهد جهش رقم قرارداد بازیکنان و مربیان فوتبال ایران بودیم و بر اساس اعلام مسوولان قراردادها دو تا سه برابر افزایش یافت و مبلغ قرارداد بازیکنی که تا پیش از آن حدود دو میلیارد تومان بود به شش تا هفت میلیارد تومان رسید! ارقامی که مربوط به فصل گذشته است و بر اساس شواهد و اظهارات سرمربیان و مدیران باشگاههای لیگ برتری قراردادها در فوتبال ایران به ۱۵ تا ۲۰ میلیارد تومان هم افزایش یافته است.
– واقعا فوتبالیستهای ایرانی بیچاره شده اند و ۲۰۶ و ۲۰۷ سوار میشوند؟ آیا متر و شاخص ثروت بازیکنان ایرانی پارکینگ باشگاههای آن ها است؟ اگر این گونه است پس تصاویر منتشر شده از فوتبالیستها با خودروهای لوکس چند میلیاردی در خیابان ها و خرید ویلاهای خوش نشین از سوی آنها غیر واقعی است؟
– آیا فقط بازیکنان فوتبال هستند که از قراردادهای میلیاردی آنها مالیات و … کسر می شود؟ مگر نه اینکه حتی کسر مالیات از حداقل دریافتی ۳.۵ میلیون تومانی کارکنان و بازنشستگان در سال ۱۴۰۰ با پرداخت تا ۳۵ درصدی مالیات به صورت پلکانی همراه است! حال چگونه انتظار دارید از فوتبالیستی که میلیاردها تومان پول برای یک سال دریافت میکند کسورات بابت مالیات، درصد پرداختی به سازمان لیگ و …وجود نداشته باشد؟
رفیعی در همچنین میگوید، میدانم این رقم قراردادها عدد کمی نیست و میدانم که مردم ما تحت فشار هستند و مشکلات زیاد است، اما شما اصلا نمیتوانید این بحث را قاطی کنید با اینکه چرا فوتبالیستها انقدر پول میگیرند!
– چرا آقای رفیعی؟ دقیقا مردم حق دارند بپرسند که به چه علت علی رغم فشار اقتصادی شدید به مردم و اصناف گوناگون کشور که حتی با کسر درامدهای عده زیادی همراه شده و بسیاری به زیر خط فقر رفتهاند، فوتبالیستها باید بی حساب و کتاب و از بیت المال اعداد و ارقام نجومی به جیب بزنند؟
معضلات به وجود آمده ناشی از شیوع ویروس کرونا برای لیگهای معتبر فوتبال دنیا باعث کاهش میزان درآمدها و مبلغ قرارداد بازیکنان و کادر فنی، شد و تا جایی که شاهد کاهش ۳۰، ۴۰ و ۵۰ درصدی مبالغ قراردادها بودیم اما در فوتبال ایران قراردادها دو تا سه برابر افزایش پیدا کرد و هرگز حتی یک بازیکن و مربی در فوتبال ایران اعلام نکرد که قراردادش را به خاطر منافع باشگاه و کاهش میزان درآمدها به دلایلی هم چون حذف بلیت فروشی مسابقات لیگ برتر طی فصل گذشته ناشی از ممنوعیت حضور تماشاگران در ورزشگاه به دلیل مقابله با شیوع ویروس کرونا، کاهش داده و یا حتی افزایش نداده است!
در عین حال اقتصاد ایران طی چند سال گذشته به دلیل شرایط تحریمی و شیوع ویروس کرونا بیش از هر زمان دیگری در تنگنا قرار گرفته است و بسیاری از مشاغل با کاهش شدید درآمدها مواجه شدهاند و مشاغل مرتبط با ورزش نیز از این مسئله مستثنی نیستند، با این وجود اما فوتبال آن هم در سطح لیگ برتر مسیر پر زرق و برق خود را طی میکند و نه تنها خبری از کاهش و حتی تعدیل رقم قراردادها نیست، بلکه اوضاع به وجود آمده حاکی از آن است که دستمزد بازیکنان و حتی برخی مربیان به صورت سرسام آوری افزایش یافته است.
علت پرداخت این دستمزدهای شگفت آور در لیگ برتر فوتبال ایران که از نظر اقتصادی کاملا شکست خورده است و سالانه میلیاردها تومان در آن بدون بازگشت سرمایه هزینه می شود، چیست؟ چه تناسبی میان درآمد و هزینهها در فوتبال ایران وجود دارد؟ به طور حتم بالا بودن رقم قرارداد بازیکنان در سراسر دنیا بر کسی پوشیده نیست و با توجه به درآمدزا بودن رشته ورزشی همچون فوتبال و تبدیل آن به یک صنعت مالی، بالا بودن درآمدهای مالی باشگاههای فوتبال که ناشی از حق پخش تلویزیونی فوتبال، تبلیغات محیطی، بلیت فروشی، درآمدهای جانبی نظیر فروش پیراهن و…است، توجیه پذیر به نظر میرسد و باشگاههای خصوصی به هر میزان که تمایل دارند میتوانند دستمزد بازیکنان خود را افزایش دهند. اما این مسئله به هیچ وجه نباید در مورد باشگاههای دولتی که از بیت المال خرج میکنند رخ دهد که متاسفانه دقیقا در فوتبال ایران چنین است!
با این حال اما فوتبال کشورکه تار و پود مالی آن از منابع دولتی تامین میشود، صرفا به حیات خلوتی برای هزینههای بی قید و شرط از سوی مدیرانی تبدیل شده که از فردای کاری خود هم خبر دار نیستند! قطعا شما هم اگر بازیکن فوتبال بودید تمام سعی و تلاشتان را میکردید تا بیشترین درآمد را داشته باشید، سوال بسیار مهم اینکه چرا ساختار و مسیر صحیحی در مورد انعقاد قرارداد با بازیکنان و مربیان در تیمهای دولتی وجود ندارد و هرگز هم طی سالهای گذشته این رویه اصلاح نشده است؟