به گزارش حاشیه ورزش، هر فردی این قابلیت را دارد که از نظر ذهنی قوی شود و عملکرد باثباتی داشته باشد و حتی در نامطلوب ترین شرایط، جراحان، فضانوردان و ورزشکاران نخبه مثال هایی از اجراکننده های سطح بالا هستند که توانایی های خود را از طریق تمرین ذهنی به اوج رسانده اند.
تمرین مهارت های ذهنی از ۳ مرحله تشکیل شده است و شامل مرحله ابزارها، روش ها و دستاوردها می شود.
مرحله اول؛ ابزارها
بر اساس این مطلب که از سوی هوشنگ اسماعیلی کارشناس پزشکی ورزشی تهیه شده و توسط فدراسیون پزشکی ورزشی در اختیار ایسنا قرار گرفته آمده است: هر بازیکنی از استعدادهای لازم برای داشتن تمرکز کافی در اجرای بهترین عملکرد برخوردار است و هر چقدر این استعدادها بیشتر پرورش یابند و مورد استفاده قرار گیرند بیشتر به ثبات در عملکرد بازیکن کمک خواهند کرد.
استعدادهای ذهنی به منظور تمرکز برای اجرای بهترین عملکرد:
هدف گذاری (ایجاد انگیزه) : اهداف به فرد ورزشکار انگیزه ای می دهند که برای رسیدن به آن اهداف برنامه ریزی و تلاش کند و اگر از این اهداف استفاده مناسب شود به ورزشکار انگیزه، جهت و تمرکز می دهد.
تصویرسازی ذهنی: تصویرسازی ذهنی به بازیکنان کمک می کند تا مهارت های جدید را بیاموزند، مهارت های خود را اصلاح و پالایش و برای همه شرایط مختلف مسابقه خود را آماده کنند. علاوه بر این تصویرسازی مثبت می تواند به پرورش اعتماد به نفس و خودباوری کمک کند.
کنترل احساسات: احساسات و عواطف بخش بزرگی از ورزش هستند و بازیکنان باید یاد بگیرند که چطور احساسات به نفع آنها عمل کرده و به ضرر آن ها نباشند.
کنترل افکار: آنچه که بازیکنان به خود می گویند یا به آن فکر می کنند می تواند به آن ها کمک کند که بهتر تمرکز کنند یا می تواند آن ها را پریشان کند و باعث از بین رفتن تمرکز شود، بنابراین بازیکن باید بیاموزد که تفکرات مثبت و انرژی بخش داشته باشد.
پشتیبانی و حمایت: تمام فعالیت های روزانه باید در جهت حمایت و تقویت مهارت های ذهنی باشد و از فعالیت هایی که روی تمرکز و اعتماد به نفس در عملکرد تأثیر منفی می گذارد دوری کند. در عین حال با برنامه ریزی و آماده شدن مناسب برای تمرین، مسابقه و داشتن برنامه برای طول تمرین و مسابقه، عملکرد بازیکن ثبات و کیفیت بهتری خواد داشت.
مرحله دوم؛ روش ها
مرحله بعدی استفاده مرتب از استعدادهای ذهنی است، سپس این استعدادها پرورش یافته و در ایجاد تمرکز بهینه و اجرای بهترین عملکرد در شرایط مختلف و پرفشار به بازیکن کمک خواهد کرد.
در این مرحله بازیکنان باید تشویق شوند تا به فعالیت ها و عملکرد خود بیاندیشند و به آن ها جهت دهند. نیاز است که بازیکنان ثبت، کنترل و نظارت بر شرایط روحی، فکری و احساسی خود را در عملکردهای مختلف (عالی، خوب، متوسط و ضعیف) آغاز کنند و از تجربیات خود بیاموزند و سپس به منظور دستیابی به عملکرد بهینه و باثبات، مهارت های ذهنی خود را اصلاح و تنظیم کنند.
اندیشیدن: باید برای فکر کردن درباره عملکردهای خوب و بد وقت گذاشته شود؟ چه چیز؟ چرا؟ چگونه؟ سئوال هایی هستند که بازیکنان می توانند هنگام اندیشیدن درباره تجربیات، از خود بپرسند.
ارزیابی: بازیکنان باید به صورت هدفمند امتحان کنند که چه چیزهایی را می توانند تنظیم کرده یا تغییر دهند تا عملکرد آن ها بهبود یابد. هدف ارزیابی کردن است و اصلاح نه قضاوت کردن و مجازات، بنابراین بازیکنان باید تلاش کنند تا به عقب برگردند و خود را به طور واقع بینانه ارزیابی کنند.
بازخورد: بازیکنان باید به دنبال بازخوردهایی از عملکرد خود باشند که می تواند از مربیان، هم تیمی ها و دیگر افراد آگاه در آن ورزش باشد. آن ها همچنین می توانند فیلم های عملکرد خود را مشاهده کنند و به شناخت و درک با ارزشی دست یابند.
اتفاقات غیرمنتظره: بازیکنان باید انتظار اتفاقات غیرمنتظره را داشته باشند. در هر تمرین یا مسابقه چالش های جدیدی وجود خواهد داشت و با درک این موضوع و آماده شدن برای غیرمنتظره ها، ثبات و کیفیت عملکرد بازیکن افزایش خواهد یافت.
ایده های جدید: بازیکنان باید پذیرای راه های جدید در رویکرد و نحوه دستیابی به بعضی چیزها باشند. بعضی وقت ها اصلاحات یا تغییرات کوچک می تواند به بهتر شدن عملکرد کمک کند.
استقامت: ساخته شدن یک ورزشکار بزرگ نیاز به زمان زیاد و تعهد فوق العاده دارد. تقریباا ۱۰ سال زمان و ۱۰۰۰۰ ساعت تمرین نیاز است تا بازیکن به اوج عملکرد خود دست یابد و نیاز است که بازیکنان با سرعت مناسب پیش بروند، اهداف واقع بینانه داشته باشند و پشتکار و عزم راسخ را در دستورکار قرار دهند.
مرحله سوم؛ دستاوردها
مرحله آخر یادگیری توانا شدن در استفاده از استعدادهای ذهنی در همه موقعیت ها و شرایط مختلف است که می توان به اردوهای تمرینی، مسابقات بین المللی، مسابقات انتخابی، فشارهای تماشاگران، مصدومیت ها و…اشاره کرد. این استعدادهای ذهنی در شرایطی فراتر از عملکردهای ورزشی قابل استفاده هستند و با بهره گیری از آن ها، می توان به نقطه ای بالاتر از یک بازیکن سطح بالا که فقط در مسابقه وجود دارد، دست یافت.
