به گزارش حاشیه ورزش
به گزارش حاشیه ورزش
سید بهنام حسینی زهرائی
. مطالعات نزدیک به یک قرن نشان داده است که فعالیت بدنی منظم شامل تمرین ورزشی اثر محرک بر رشد و بلوغ جنسی دارد. از سوی دیگر نظراتی در مورد اثرات منفی تمرین ورزشی در دوران کودکی و بلوغ ازجمله کندی رشد، تاخیر رشد استخوانی، تاخیر سن بلوغ و…در میان ورزشکاران نوجوان مطرح‌شده است.
میزان فعالیت از ۵-۶سالگی تا اوایل یا میانه بلوغ افزایش، آنگاه طی دوران بلوغ کاهش میابد. تغییرات بلوغ در فعالیت بدنی بیشتر به‌شدت فعالیت تا مدت یا تکرار آن مرتبط می‌باشد. کاهش فعالیت منظم در فعالیت‌های شدید و متوسط آشکارتر است. مردان به طور متوسط در تمام سنین از زنان فعال‌ترند. همچنین، مردان در اواخر بلوغ کاهش بیشتری در فعالیت بدنی منظم را تجربه می‌کنند
ورزش برای تندرستی و شادابی جسمی و روانی افراد بخصوص نوجوانان بسیار مؤثر و ضروری است. شاید بتوان گفت که ورزش یک‌راه بسیار مناسب برای مبارزه با سستی و تنبلی است. از طرفی دوران بلوغ مرحله جهش رشد است. به این جهت دختران و پسران نوجوانی که ورزش و فعالیت بدنی بخش مهمی از برنامه و فعالیت‌های روزانه یاهفتگی آن‌ها را تشکیل می‌دهد ازلحاظ بدنی، تناسب‌اندام و آمادگی جسمی در سطح بالاتری قرار دارند. بسیاری از مسایل روانی نوجوانان در این سنین از قبیل رفتارهای تند و پرخاشگرانه، کم‌رویی، گوشه‌گیری و اعتمادبه‌نفس پایین را می‌توان به‌وسیله شرکت در ورزش‌های گروهی و فردی کاهش داد. ورزش مناسب سبب می‌شود که نوجوان در برابر مشکلات زندگی صبر و تحمل بیشتری داشته باشد. اگر نوجوانان به‌طور منظم شروع به تمرینات بدنی کنند و درواقع به ورزش کردن عادت کنند، در میانسالی گرفتار بسیاری از بیماری‌ها ازجمله دردهای ناشی از ضعف عضلانی و پوکی. استخوان نخواهند شد.
ورزش یک فاکتور مهم است که می‌تواند ترکیب بدنی فرد را تحت تأثیر قرار دهد اما تأثیری در سایز، فیزیک و بلوغ و تکامل بیولوژیک ندارد. بلوغ یعنی حرکت به‌سوی کامل شدن و شامل درجات مختلف رشد جنسی می‌شود.
درحالی‌که رشد بیشتر به تغییرات سایز اندام‌ها گفته می‌شود. شرکت در ورزش‌های فردی و گروهی در دوران بلوغ بر تندرستی جسمی و روانی و حل مشکلات رفتاری فرد، مانند کم‌رویی، گوشه‌گیری، اعتمادبه‌نفس پایین و پرخاشگری، تاثیر بسزایی دارد.
در دروان عادت ماهانه نیز انجام ورزش بخصوص ورزش‌های سبک برای دختران و بانوان نه‌تنها مانعی ندارد، بلکه توصیه می‌شود. حتی انجام بعضی ورزش‌های سبک در دوران قبل از عادت ماهانه می‌تواند تا حدودی مشکلات جسمی و روانی آن دوره را کاهش دهد. بنابراین ورزش و تمرینات بدنی در دوران عادت ماهانه نه‌تنها ضرری ندارد بلکه سبب نشاط و سلامتی جسمی و روانی آنان می‌شود بنابراین در این دوران استراحت مطلق و ماندن در رختخواب ضرورتی ندارد و هر فرد می‌تواند کارهای روزمره خود را مانند رفتن به مدرسه، ورزش‌های سبک و حتی بعضی ورزش‌های سنگین را انجام دهد. ولی چیزی که باید به خاطر داشت این است که در دوران عادت ماهانه نباید به استخر رفت.
در دوران بلوغ پیاده‌روی، دو و ورزش‌هایی که همراه با حرکات پرشی و جهشی باشد. در افزایش تراکم استخوان نقش بسزایی دارند. کوتاهی یا بلندی قد به عوامل ژنتیکی بستگی دارد و ورزش در این زمینه نقش مهمی را ایفا نمی‌کند، ضمن این‌که تصور بسیاری از افراد که معتقدند ورزش در بروز بلوغ زودرس یا تاخیر در آن نقش دارد، تصور غلطی است و زنان حتی در دوران قاعدگی نیز بدون هیچ‌گونه محدودیتی می‌توانند فعالیت ورزشی داشته باشند.
حرکات پرشی، جهشی و یا پیاده‌روی در دوران بلوغ سبب افزایش تراکم استخوان می‌شود و درنتیجه این افراد زمانی که به سن میانسالی می‌رسند این توده استخوانی مانع از پوکی استخوان در آن‌ها می‌شود.ورزش با وزنه‌های سبک در دوران قبل و زمان بلوغ برای دختران مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما ورزش‌هایی همچون وزنه‌برداری و پاورلیفتینگ برای کودکان و نوجوانان توصیه نمی‌شود، چون به صفحه رشد استخوانی آن‌ها آسیب می‌رساند. خانم‌هایی که در دوران یائسگی قرار دارند، ازآنجایی‌که با مشکلات مهمی مانند پوکی استخوان و آرتروز مفصلی روبرو هستند، می‌توانند به انجام ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، دو آرام بپردازند. این ورزش‌ها در جلوگیری از پوکی استخوان موثر هستند. همچنین شنا در بهبود دردهای آرتروز مفصلی در افراد مسن نقش مهمی دارد و میزان پروفایل چربی و ریسک بیماری‌هایی همچون قند و عروق را کاهش می‌دهد.
